Cele projektu
Celem naszym działań było pobudzenie i zainspirowanie społeczności lokalnych do aktywności na rzecz odkrywania dziedzictwa żydowskiego w najbliższej okolicy (wieś, małe miasto, gmina, dzielnica miasta). Odbywało się to poprzez organizowanie różnych projektów o charakterze edukacyjnym, w realizację których została zaangażowana młodzież szkolna. Poprzez udział w projekcie, jego uczestnicy poznawali historię i kulturę Żydów polskich – dawnych lub/i obecnych mieszkańców ich miejscowości. Zwieńczeniem ich działań było odtworzenie lokalnej historii danej miejscowości ze szczególnym uwzględnieniem jej wielokulturowego charakteru. Jednym z założeń projektu było możliwie jak największe zaangażowanie uczniów w projekt, którzy to sami byli odpowiedzialni za przygotowanie i organizację prezentacji wystawy na terenie szkoły, zaproszenie do jej zwiedzania uczniów z innych szkół. Ponadto wybrani uczniowie sami oprowadzali po wystawie, do czego zostali przygotowani podczas specjalnego szkolenia, które odbyło się w Krakowie 12 IX 2008 r.
Krótki opis projektu
Projekt „Przywróćmy pamięć – śladami społeczności żydowskiej w mojej miejscowości”, był projektem o charakterze edukacyjnym, skierowanym do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Główną część projektu stanowiły prezentacje wystawy poświęconej historii i kulturze Żydów pt. „Żydzi w Polsce. Swoi czy obcy?”, która gościła w zainteresowanych szkołach i/lub Domach Kultury.
W sumie zorganizowanych zostało 8 prezentacji na terenie województw: małopolskiego, śląskiego i wielkopolskiego. Prezentacja wystawy w danej miejscowości stała się dla środowiska lokalnego (głównie szkoły) pretekstem i inspiracją do podjęcia różnych działań na rzecz przywracania pamięci o jej dawnych żydowskich mieszkańcach (wykłady, prelekcje, spotkania z ze świadkami wydarzeń, debaty, warsztaty, konkursy plastyczne, happeningi, różne formy upamiętniania, itp.). Ponadto stanowiła pretekst i zachętę do dyskusji na temat stosunków polsko-żydowskich w przeszłości i obecnie. Przewodnim tematem debat uczniowskich był problem postawiony w podtytule wystawy, dotyczący sposobu postrzegania Żydów przez Polaków, traktowania ich w kategoriach „swój” czy „obcy”. Dodatkowo materiał zaprezentowany na wystawie stanowił szersze tło dla tworzonych przez uczniów projektów szkolnych (np. gazetki, wystawy, broszurki, prezentacji multimedialnej, plakatu), których celem było szeroko rozumiane przywracanie pamięci o lokalnym dziedzictwie żydowskim wśród społeczności szkolnej oraz mieszkańców danej miejscowości i regionu. Prace te powstawały na podstawie zebranych przez uczniów materiałów, wiadomości zaczerpniętych z wystawy, literatury naukowej, prasy, spotkań z ekspertami, wywiadów ze świadkami wydarzeń oraz wykonanych samodzielnie zdjęć zabytków i innych pozostałości kultury żydowskiej. Relacja z przebiegu realizacji projektu poszczególnych miejscach zostały opublikowane poniżej.
Miejsca realizacji projektu
Poniżej znajduje się lista 8 miejscowości, w których odbyły się prezentacje wystawy "Żydzi w Polsce. Swoi czy obcy?". Miejscowości te znajdowały się na tenarach trzech województw: małopolskiego, śląskiego i wielkopolskiego. Ich wielkość było zróżnicowana, od bardzo małych gmin wiejskich (Gołcza, Zaborze) do dużych miast (Kraków, Tarnów). Projekt rozpoczął się w Krakowie, gdzie miała miejsce pierwsza prezentacja wystawy oraz trening dla uczniów-przewodników po wystawie, jak również warsztaty dla nauczycieli-szkolnych opiekunów wystawy. Ostateczna kolejność poszczególnych miejsc prezentacji została ustalona po konsultacjach z zainteresowanymi szkołami.
Przygotowywanie projektów lokalnych
Zadaniem nauczyciela i uczniów było podejmowanie różnorakich działań na rzecz przywracania pamięci, dzięki którym społeczność szkolna i lokalna będzie miała szansę lepiej rozumieć specyfikę swojego regionu i jego wielokulturowego dziedzictwa.
Szczegółowy opis zadań (prezentacja ppt 923 KB)
Relacje z realizacji projektu w poszczególnych miejscowościach
Organizator:
Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie
31-124 Kraków
ul. Rajska 10/5
tel./fax.: +48-12-6340757
www.scpn.krakow.pl; e-mail:
info@scpn.krakow.pl
Koordynacja:
Dr Piotr Trojański i Mgr Renat Łuczyńska (Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie)
Wsparcie finansowe:
Projekt ten realizowany był
przy wsparciu finansowym Fundacji
im. Stefana Batorego w ramach Programu dla Tolerancji
"To, co wspólne / to, co rożne"
